CHIẾC LÁ LẠC ĐƯỜNG (Tr.Ngắn)

       Hôm nay cuối tuần, gió thổi rất mạnh ở Riverside. Những hàng cây trước đường uốn cong, lắc lư như những nàng vũ nữ.

        Gió thổi lá khô tấp vào ngạch cửa. Những chiếc lá xanh, chưa nhuốm màu vàng của mùa thu mà bị gió đánh tả tơi lăn lóc bên đường. Và lá dừng lại bên thềm như một người lỡ bước đầy bất trắc, muốn gõ cửa vào nhà tôi xin tá túc.

       Ơ hay sao tôi lại vẫn vơ nói về một chiếc lá không tên, hãy dùng chổi quét đi hay hốt bỏ vào thùng rác. Chiếc lá sao lại như nhìn tôi ngậm ngùi. Sao như muốn kể chuyện mình.

        Có phải tại vì tôi đã đọc bài "Con tôi đi nhận xác chồng" của hội AHBH vừa gửi vào mà tâm hồn man mác.

        Có thể lắm chứ. Một bài viết của người cha có con gái lên đường đi nhận xác chồng sắp cưới vừa tử thương ở chiến trường Afghanistan đã làm tôi xúc động.

       Tâm tình của người cha thương con. Của người con gái tràn đầy niềm tin và hy vọng. Của người lính chiến yêu quê hương, trái tim đầy nhiệt huyết tuổi trẻ.

        Một con người sẽ có những bước hành trình ngập tràn hoa thơm cỏ lạ của một mái ấm tương lai. Tôi đọc xong bài. Cảm xúc thật sự, cứ miên man nghĩ về người lính. Người chiến sĩ có tên là Liam J Nevin (1981-2013)

       Vâng! Đời người tội nghiệp như vậy. Có những chiếc lá xanh tươi tốt, đã bị một biến cố xa cành tan tác trong cơn gió lốc.

      Tôi lại nghĩ đến hơn 40 năm trước,  tôi đã đưa xác người em họ của chồng về miền Trung. Chú ấy đã hiên ngang gục ngã ở chiến trường An Lộc. Tôi chưa một lần gặp chú, cũng chưa nghe tên bao giờ. Thế mà tôi lại đưa xác chú về gia đình ở Đà Nẵng, một nơi tôi chưa từng đặt chân tới.

      Đó là mùa hè 1972 tôi đi đám ma người quen, sẵn dịp ghé thăm mẹ chồng ở Biên Hòa. Má chồng tôi nói:

- Thằng Hanh con Mụ Khóa Yên đã tử trận ở An Lộc. Hậu cứ liên lạc để đem xác hắn về nhà. Gia đình hắn không có ai ở Sài gòn. Mi thay mạ đưa hắn về dùm. Gia đình hắn ngoài làng đã chạy vào Sơn Trà. Mọi thủ tục đã có hậu cứ lo. Theo hắn về chỉ có người em chú bác đang đi tu. Chú còn nhỏ, không biết chi nên mi thế mạ lo cho hai anh em hắn. Có thể mi ra ngoài nớ sẽ gặp thằng Trai. Hắn (chồng tôi) nghe đâu cũng đóng quân ở Đà Nẵng.

       Thế là không có thời gian đón xe về nhà tôi ở Long Thành để lấy áo quần. Tui vơ vài bộ đồ cô em chồng mặc ở nhà đem theo. Thay chiếc áo dài trắng đi đám ma vội lên xe vào ... Tôi không nhớ rõ nơi đó gọi là gì. Hình như là Nghĩa Trang Quân đội Biên Hòa.

       Nơi đó hòm hòm tiếp nối những hòm. Máy bay trực thăng gầm rú để đáp xuống tải xác người. Một không khí lạnh lẽo tang tóc, thê lương. Theo sự hướng dẫn, tôi đến nơi để linh cữu Thiếu Úy Hanh (Tên của chú ấy). Bên cạnh chiếc hòm bọc kín bằng thiếc hay kẽm gì đó. Một chú tiểu ngồi chấp tay mặt buồn so đang  lâm râm tụng kinh.

       Lần đầu tiên tôi đối diện với cái chết của người lính ngoài mặt trận. Mặc dù đã nghe rất nhiều, đọc rất nhiều sách nói về cái chết bi hùng này. Nhưng lần đầu tiên đối diện, tôi thấy mình nghẹn ngào, xúc động dâng lên thở không được.

        Hình chú Hanh trên cái bàn nhỏ, một lọ hoa nhỏ và bát hương.  Chú mang lon thiếu úy, tử trận ở chiến trường An Lộc.Tôi đứng tần ngần nhìn bức hình trên bàn thờ. Chú còn rất trẻ, khá đẹp trai với gương mặt góc cạnh rất đàn ông. Tôi không sợ hồn ma của chú hay những hồn ma vô hình đang tràn ngập ở đây. Trong tôi sự tiếc nuối dâng lên nghẹn ngào và thật buồn. Cái buồn của sự  biệt ly và thương cảm.

       "Hồn tử sĩ gió ào ào thổi", câu thơ xưa diễn tả đúng nơi này. Gió thổi về lành lạnh, Tôi đã thay áo dài, mặc bộ đồ của cô em chồng lúc đi tới nơi đây. Cô ấy cao và to con hơn tôi nên cái áo và cái quần rộng thùng thình, tôi mặc không giống ai.Tôi lấy thêm một cái áo nữa mặc bên ngoài để bớt lạnh. Tối đến, ban "Lễ Nghi Quân Cách" đến làm lễ truy điệu, phủ cờ và truy phong chú Hanh lên Trung Úy. Cũng kèn, cũng chào, cũng đầy đủ nghi thức mà sao trong cái ngậm ngùi dường như không có cảm xúc. Có lẽ việc này như là thông lệ thành ra vô cảm. Mỗi ngày cũng ngần ấy thao tác, từng ấy lời truy điệu, từng ấy kèn thổi bi ai. Thời kỳ chiến tranh leo thang, người lính chết như rạ. Ban truy điệu làm việc hết năng xuất mỗi ngày. Đi  hết khu này lại qua khu khác làm lễ không biết bao nhiêu đám. Từng đó động tác chỉ khác tên người lính, ngày sinh, quê quán, ngày chết, địa điểm và chức vụ trong quân đội. Những người làm nhiệm vụ này dường như cũng chết cứng, chai lì không còn cảm giác. Hay sự đau thương làm tê liệt mọi dây thần kinh xúc cảm.

       Đời trai trong thời chiến thật thảm thương. Chú Hanh chưa lập gia đình lại là con trai một. Cái chết của chú chắc sẽ là vết chém hằn sâu nhất trong gia đình.

        Tôi bảo chú Cảm "Thôi em đi ngủ đi, chị trực cho". Chú tiểu tên Cảm dựa vào một góc nhà mệt mỏi đi vào giấc ngủ. Tôi thế chú ngồi niệm kinh, đốt nhang và thầm thì trò chuyện với người khuất mặt. Nói gì đây? tôi là ai và chú là ai? Cả hai chưa từng một lần gặp mặt. Nếu linh hồn chú lẩn khuất đâu đây chú sẽ rất ngạc nhiên thấy một người phụ nữ lạ như tôi ngồi canh xác mình. Tôi gọi tên chú, đọc kinh, niệm Phật cầu nguyện chú được siêu thoát. Nguyện cho chú bình an rời khỏi cái thế giới đầy chiến tranh tàn ác này về nơi bình yên ở một cõi khác.

        Ngồi mãi cũng chán, tôi một mình đi lòng vòng hết nhìn tên người này đến hình người khác. Gặp các thân nhân chờ đợi ngày mai đem xác thân nhân về nhà hỏi thăm chuyện vãn. Thời kỳ đó chiến trường sôi động, lính tử thương liên tục đưa về. Không khí ảm đạm, gió lạnh và dường như những hồn thiêng tử sĩ lẩn khuất mọi nơi.

        Buổi sáng hôm sau, quan tài được đưa lên máy bay đem về phi trường Đà Nẵng. Trên chuyến bay có thêm hai quan tài nữa. Càng lên cao do áp suất không khí, những chiếc hòm căng tròn lên, lớp thiếc bọc xung quanh như bong bóng được thổi căng lên trông rất tội nghiệp và dễ sợ.

      Xe hậu cứ đưa chị em tôi và quan tài về trước sân nhà của gia đình chú Hanh. Cả nhà đang ở trong trại tạm cư.

       Người ta túa ra khóc lóc, gào thét. Chị Bưởi, (chị của Hanh) khóc suýt ngất, người ta phải vực chị ấy vào nhà xoa dầu và để chị cách ly với cái hòm.

       Vì cuộc chiến ở cổ thành Quảng Trị đang rất khốc liệt nên cả làng Câu Nhi phải chạy thoát thân . Chính quyền ra lệnh di tản và dân trong làng được bố trí tạm cư gần bãi biển Sơn Trà. Mọi người ai cũng bà con, họ hàng hay người làng quen biết. Chỉ có tôi, một người lạ mặt. Một cô gái Sài Gòn lạc lõng ôm cái túi đồ lẫn vào một góc nhà đứng đó tần ngần.

        Mãi một lúc thật lâu,không khí tạm dịu lại, gia đình mới được chú Cảm báo là tôi đã đưa xác chú Hanh về. Họ túa đi tìm và bắt gặp tôi đang đứng một mình. Một người phụ nữ luống tuổi hàm răng nhuộm đen nhánh đi tới bên tôi. Đó là má của chú Hanh. Bà ôm tôi khóc và tôi cũng khóc theo. Họ đâu biết tôi khóc ngoài vì xúc động còn vì tủi thân, lo lắng không biết tối nay, ngày mai, và kế tiếp tôi phải làm gì. Bằng cách nào tôi mới được về lại Biên Hòa. Tôi đi đám ma người quen, tiền mang theo không nhiều, quần áo của mình không có, không một người quen biết ở đây. Đây là lần đầu tiên tôi xa nhà, đi ra miền Trung trong lúc chiến tranh bùng nổ. Tôi hối hận vì sự nhẹ dạ của mình. Tôi ngoan ngoãn không dám cãi lại mẹ chồng chỉ vâng lời một cách vô thức vì thương người. Đêm đó tôi thức trắng trên một cái chõng tre ưu tiên dành cho khách. Tiếng khóc, tiếng người đến chia buồn mà tôi gần như không hiểu họ nói gì vì tiếng Quảng Trị rất khó nghe. Người tôi bềnh bồng lửng lơ như say sóng.

        Chiều hôm sau chồng tôi được tin anh vội vã về tìm. Chúng tôi gặp nhau nghẹn ngào trong cái buồn đứt ruột của một cái đám ma. Anh xin phép đưa tôi về nhà người cô chồng ở Phước Tường gần sân bay Đà Nẵng. Đây là những người thân ruột thịt của chồng mà bây giờ tôi sẽ được biết từ khi lấy chồng. Nghe nói đây là nhà người chị của cha chồng tôi. Thay vì tản cư ra ở cùng chỗ với người làng, bà ở nhà con gái.

        Đến nơi, hình ảnh đầu tiên tôi nhìn thấy lại là một đám ma. Một cái rạp dựng chưa xong trong sân nhà và những tiếng khóc xé lòng từ trong nhà vang ra làm tôi chới với. Anh Phú anh rể của chồng tôi, từ trong nhà chạy ùa ra ôm lấy chồng tôi nghẹn ngào:

- Anh Phúc chết rồi. Tôi vừa đưa xác anh về tới.

       Tôi biết mặt anh Phú vì có lần anh về thăm nhà mẹ vợ và đã gặp tôi. Đám cưới tôi anh chị không về tham dự vì chị sinh con. Cho nên cả chị ruột của chồng tôi cũng không hề biết mặt. Còn anh Phúc là ai, tôi là cô dâu mới, họ hàng bên chồng ở xa tôi không hề quen biết.

        Anh Phúc là con trai của cô chồng tôi (Mụ Khóa Mãn) Trong vai vế gia tộc, anh Phúc là anh cô cậu của chồng tôi. Anh đi lính Biệt Động Quân tử thương ở chiến trường  Khe Sanh và thi hài cũng được đưa về Đà Nẵng.Anh vừa mới ra trường mang lon chuẩn úy. Bây giờ sau buổi lễ truy điệu, anh được vinh thăng  "cố thiếu úy"

       Khi đưa xác người lính trẻ về nhà, ngồi suốt một đêm trong giang sơn của người chết trận. Tôi mới thấm thía nỗi lo sợ của người vợ lính. Tôi mới xác định rõ chỗ đứng của mình bên bờ vực của sự biệt ly.

       Cả hai người sĩ quan chết trẻ trong gia tộc, được đưa về Đà Nẵng trên dưới một ngày. Hai người đều chưa lập gia đình nên không có cảnh người góa phụ tóc còn xanh mang vành tang trắng khóc chồng. Không có cảnh con thơ mồ côi cha khi vừa tròn tuổi. Đó cũng là tâm tư của những người lính trẻ yêu nhau trong thời chinh chiến. Họ không muốn làm khổ người mình yêu nên nhiều mối tình thầm kín phải tan vỡ, chia tay trong nhớ thương, ân hận.

        Chồng tôi cũng đang ngoài mặt trận. Một ngày nào đó biết đâu tôi cũng sẽ quỳ gục bên một cái quan tài phủ cờ tổ quốc. Người nằm trong kia là anh ấy: Chồng tôi với những vết thương máu đã khô đông cứng hay một thân xác không còn nguyên vẹn bởi đạn pháo hay mìn.

        Tôi thường lạnh người khi nghĩ đến điều này và căm ghét chiến tranh. Chiến tranh thật tàn khốc ai cũng biết, cũng hiểu, nhưng ngày nào trên thế giới cũng có chiến tranh. Người ta đã đem sự sống chết của người lính, người dân và một dân tộc lên bàn cờ chính trị, trả giá và thu lợi ích. Biết rằng đời người ai rồi cũng phải chết. Nhưng nhìn những người trẻ tuổi, giỏi giang, tương lai sáng rực đi vào thiên thu ai không khỏi đau lòng.

*****

       Ôi chao! Một chiếc lá xanh tấp vào ngạch cửa mà tôi đã lôi theo bao nhiêu nỗi ưu tư. Thì ra tôi đã già rồi. Già thật rồi nên cứ loay hoay nhìn về quá khứ.

Hãy cho tôi một nụ cười.

      Nụ cười hồn nhiên của trẻ thơ để an vui xóa đi những hình ảnh đau thuơng của những ngày xưa cũ.

Nguyễn thị Thêm

fShare

Tweet

Add comment