Rốt cuộc, điều mong đợi đã đến. Tưởng là đề tặng. Nhưng không. Hình trong tranh là Nhà thơ, một 'cô giáo nhỏ'? Trông hiền hòa, phúc hậu ...đẹp và rất dễ thương! Xin nói thiệt tình!
Bài thơ mô tả cảnh một ngôi trường đang trong giờ học, buổi sáng. Tại một lớp, 'cô trò đang cười vui nhộn', đột nhiên, một quả mìn phát nổ, mở màn cho cuộc tấn công làm sập tường, mái đổ, người thương vong. Sau đó,Cô giáo phải chạy loạn cùng đám người thất thểu.
Từ đó, mặt trời không còn đỏ nữa. Và đau đớn thay, dầu đã hơn bốn mươi năm, các hình ảnh rùng rợn đó vẫn còn ám ảnh tâm tư Nhà thơ mãi, không chịu buông tha!.
Đối với người có chút am hiểu về quân sự, việc mô tả cuộc tấn công của 'cô giáo nhỏ' chưa sát với chiến thuật 'tiền pháo hậu xung', một phát kiến đắc dụng từ thời Napoleon. Nhưng đồng cảm còn không hết, ai đâu mà nỡ trách cô giáo nhỏ vốn chưa hết ngây thơ.
Chúng ta là nạn nhân ít nhiều của thời đại, một thời đại bi thảm nhứt nhì của lịch sử VN. Nhưng thôi, xoáy thêm vết thương đau của Tổ quốc từ nửa thế kỷ mà chưa thấy có dấu hiệu lành, nào có ích lợi gì.
Nhà thơ ơi! Phải chăng đây là một trong những sáng tác đầu tay của Người? Tin là vậy. Vì kỹ thuật sáng tạo thua về độ sắc sảo, điêu luyện so với bây giờ! Với nhiệt tâm cầu thị, Nữ sĩ nhứt định sẽ còn tiến xa hơn nữa. Đồng ý vậy không, thưa QN?.