.jpg "Thơ Tranh: Sông Mây")
Nhận được quyển Đời Thuỷ Thủ lòng tôi thật vui. Không phải "thấy sang bắt quàng làm họ" đâu. Mà thật tình tôi có duyên với lính biển lắm. Trước năm 1975 tôi rất hãnh diện với bạn bè đồng nghiệp trong trường. Bởi vì cứ vài ba tháng lại thấy xuất hiện trước cổng trường một Thiếu Uý Hải Quân đợi tôi. Đẩy xe Honda ra cổng tôi tém tà áo dài, ngồi vội lên yên sau, xe chạy đi mà tôi biết có nhiều ánh mắt trông theo ao ước.
Nhạn - tên của chàng Thiếu Uý ấy, là con của Dì Ba tôi - nói với tôi:
- Bà khác hồi đi học quá. Đeo kính đen ngầu ghê nghe! Ra biển nhớ bà quá chừng!
Tôi cười:
- Nghe là biết xạo. Em mà nhớ chi. Thiệt hôn?
Bởi tôi biết em đâu có nhớ mà tìm tôi. Em muốn thăm tôi thường vì người em cô cậu của tôi. Cô ấy rất xinh. Tiếc là về sau cô em nầy làm vợ một Trung Uý Hải Quân khác.
Rồi có một thời, tuần nào tôi cũng nhận thư lính biển. Em Tấn - con của cô Chín tôi. Hai chị em cứ thư cho nhau. Em kể chuyện trời mây non nước, chuyện yêu đương, chuyện thất tình, nỗi nhớ nhà...
Khoảng từ năm 1968 về sau, chị em chúng tôi thường được anh lính biển Anh Kiệt dẫn đi ăn mì La Kay, đi lòng vòng Sàigòn. Không hiểu sao anh thường nói:
- Tụi em đừng có quen lính biển nghe. Mệt lắm!
Chúng tôi cười. Bởi hồi đó còn rất nhỏ, mới mười lăm mười sáu, còn anh tôi gần ba mươi và thấy anh thật "oai". Những kỷ niệm về lính biển trong tôi là như vậy!
Thành ra đối với tôi Đời Thuỷ Thủ chưa đọc đã thấy hấp dẫn rồi. Đây là quyển truyện dài của Nhà văn Hải Quân Vũ Thất vừa mới tái bản tại Hoa Kỳ vào Tháng 3 năm 2012.
Nếu nhìn từ xa xa cũng đã biết đây là sách của lính biển. Vì màu xanh bao la của đại dương không lẫn vào đâu được. Nhất là chiếc neo bên góc phải...
Vừa vào truyện tôi đã bị thu hút bởi nhân vật Bằng. Cũng như bao nhiêu người trai thời ly loạn Bằng sẽ xếp bút nghiên theo việc "lênh đênh". Bằng có cái tình của tuổi học trò : Yêu mà không dám ngỏ. Để rồi... Như lời bài hát:
"Ra đi mang bóng hình của người con gái, trong bóng hình núi rộng sông dài.."
Khi Bằng nhất định giã từ căn nhà của bạn- Dũng : anh của Hiền- là Bằng đang nghĩ đến những bến bờ xa lạ mà cuộc đời của một lính biển phải trải qua. Như lời một bài thơ:
Tôi đã bị lôi cuốn theo bước chân của Hai Quân Thiếu Uý Võ Bằng. Anh bắt đầu hải nghiệp với niềm hạnh phúc trong bộ quân phục trắng. Trên một chiếc tàu với sáu mươi thuỷ thủ có thể nói rất dễ dàng nhận ra viên sĩ quan nầy. Anh vừa tốt nghiệp Khoá Đệ Nhất Bảo Bình. Bảo Bình mà tôi rất yêu thương vì có anh tôi ở đó.
Hình ảnh của Bằng trong đại gia đình thuỷ thủ ấy đã đưa tôi vào những khám phá rất dễ thương về cuộc đời của lính - Lính biển đa tình. Trong tình yêu đất nước , Bằng cùng với bao nhiêu người trai khác quyết lòng dâng trọn cuộc đời cho Tổ Quốc Đại Dương.
Vũ Thất viết về cuộc đời thuỷ thủ với ngòi bút duyên dáng, với ngôn từ rất đẹp và cũng rất chân thành. Anh không giấu diếm cảnh nôn mữa lênh láng thấy mà ghê của một người không chịu nổi những cơn biển động: Mệt tưởng chết - làm cho anh lính biển chợt phân vân. Đó là kinh nghiệm ban đầu của đời thuỷ thủ:
Sau những lần vật vả với cơn giận của đại dương lần đầu tiên tôi được nghe thuỷ thủ nói đến một mùi hương: Mùi đất liền. Rất lạ! Văn thi sĩ thường nhắc đến mùi thơm hoa sứ, hoa lài, hoa chanh, hoa bưởi.Tôi chưa đọc ở đâu mùi hương của đất: Mùi đất liền. Chỉ ba chữ thôi đủ gói ghém tình yêu của người lính biển: Yêu tha thiết đất liền sau những hải trình lênh đênh. Dạt dào và rất tuyệt!
Rồi anh nói về vị chỉ huy của mình vốn là một thi sĩ.Với tâm tình thơ viết ra cần có người đọc, thơ đọc lên cần có người nghe. Niềm vui của người sáng tác được nhân đôi là ở chỗ đó.
Bên cạnh Bằng còn có Tâm và một cuộc tình không trọn với người con gái mang tên Tuyết mà dường như cô có tình cảm với cả hai người.
Tôi cũng đặc biệt chú ý đến Hạ sĩ Thành - một vợ sáu con - lúc Thiếu Uý Bằng động lòng thương cho hoàn cảnh thuộc cấp của mình.
Đọc đến chương 6 bắt đầu thấy hồi hộp. Từ việc chuẩn bị tác chiến cho đến phân công phân nhiệm. Tác giả nói về mục tiêu của công tác thám xuất thật gay go mà đầy thú vị. Từ việc quan sát địa hình theo địa lý cho đến việc phản công khi địch tấn công đều được chuẩn bị hết sức chu đáo. Nhà binh có khác!
Nhờ đọc Đời Thuỷ Thủ mà tôi hiểu công tác không kém quan trọng của nhân viên giám lộ chạy la bàn. Rồi hải đồ cùng hải trình và quân trang quân dụng cho từng thuỷ thủ.Với ngòi bút của Vũ Thất chúng ta cũng gặp nơi đây,- trên chiếc tàu này- huynh đệ chi binh thắm đượm nghĩa tình. Thân thiết mà cương quyết. Cảm thông mà vẫn còn ranh giới tạm dừng. Rất là đẹp. Đời thuỷ thủ sao mà rất đẹp! Vũ Thất cũng rất tài tình khi anh ví tiếng gió va đập vào tàu trong ngày trời lộng gió và biển động "như một hợp âm lạ lùng đầy dọa dẫm". Tôi nghĩ chắc tác giả cũng "văn nghệ văn gừng" lắm đây.
Anh diễn tả tâm trạng của người lính biển khi đối diện với những cơn sóng động ba đào làm tôi nhớ bài thơ:
Đời lính biển là vậy!
Võ Bằng kể về Cuộc Đời Thuỷ Thủ mới hơn năm tháng đã có 12 chuyến đi từ đó vị sĩ quan trẻ nầy có kinh nghiệm: Biển cả có tính bạo tàn và nguy hiểm mà chiến hạm luôn luôn phải đối diện.Gian nguy là vậy mà thuỷ thủ vẫn có cái nhìn rất nên thơ trước quang cảnh thiên nhiên:
"Mặt trời đã vượt ngọn hải đăng, treo chơ vơ trên nền xanh dịu, phất phơ mây trắng". Tôi thích quá câu này.
Tôi vẫn thường nghe nói tình quân dân như cá với nước. Cứ tưởng điều xảy ra chỉ có thể với lính bộ binh. Nhưng Đời Thuỷ Thủ cho tôi hình ảnh đẹp của tình người - Tình lính với dân. Trong một đêm có ánh trăng mờ, chiến hạm đã kịp thời né tránh chiếc ghe nhỏ. Không những thế mà còn đưa giúp một người phụ nữ vì giẫm phải mìn mà nát cả bàn chân đến nhà thương. Theo tôi đó là nét đẹp!
Có thể nói, tôi đã bồi hồi thật lâu vì cái chết của Hạ sĩ Thành trong lần chạm địch.Với nỗi ưu tư của thượng cấp Võ Bằng hướng về một góc đời vợ con nheo nhóc của Thành.
Cả đến tình yêu tác giả cũng diễn tả hết sức tự nhiên. Chuyện yêu đương của Thiếu uý Võ Bằng với Hiền, Hồng hay Tuyết đều rất sôi nổi mà giản dị. Yêu là yêu không tính toán, so đo. Vậy thôi!
Tôi nghĩ thời trước mà các nữ sinh được đọc Đời Thuỷ Thủ chắc trong mơ cứ gặp lính biển hoài. Hồi đi học tôi có đọc Nguyện Cầu của Lê Huy Linh Vũ mà hình ảnh Quốc Trang và Phượng Khánh còn theo tôi đến tận bây giờ.
... Và rồi kết cuộc thật là thú vị. Võ Bằng đã gặp lại người tình một đêm. Tôi tin họ có duyên may và hạnh phúc trong tình trường.
Thời gian cũng gần bốn mươi năm qua. Khói lửa chiến tranh đã lụi tàn. Nhưng trong lòng mỗi người dân miền Nam nước Việt còn nghe âm ỉ vết thương đau.Cho dù tan lạc tận phương trời nào làm sao lòng vẫn không nhớ về Tổ Quốc?
Cám ơn Nhà Văn Vũ Thất. Cám ơn tất cả những chàng trai trẻ đã một thời khoác màu áo trắng tinh khôi của những người lính biển rất đa tình.Tình quê hương, tình người, tình yêu và biển cả. Hết thảy hoà quyện vào nhau. Thật đẹp!Tôi xin được ân cần chia sẻ những cảm nhận của mình với độc giả bốn phương. Mà biết đâu tôi là người đọc muộn.
