TKH - banner 08

Search

Content on this page requires a newer version of Adobe Flash Player.

Get Adobe Flash player

Visitor Counter

User Rating: 5 / 5

Star ActiveStar ActiveStar ActiveStar ActiveStar Active
 

Nhớ Mùa Hoa Sầu Riêng Năm Ấy

      Không biết rằng cây sầu riêng đã có mặt trên miền đất Nam bộ từ bao giờ. Một số lão nông tại đây cho biết từ những năm 1970 họ đã thấy những cây sầu riêng. Và cũng chừng ấy, cây sầu riêng đã ăn sâu vào ký ức của nhiều người, đặc biệt là những mùa hoa nở.

4161 1 NhoMuaSauRiengAnhThu NCaliST

      Dân gian có câu: “Sầu riêng ai khéo đặt tên, Ai sầu không biết, riêng em không sầu”. Loài cây đặc biệt này mang đến cho người dùng những cảm xúc thật ấn tượng. Mùi sầu riêng mạnh hơn mùi mít, người thích thì khen là thơm, ai không ưa thì cho là mùi “khó chịu”. Nói gì thì nói là hễ đã “chịu ăn” sầu riêng rồi thì thấy nó ngon-bùi-béo-thơm và nghiền luôn.

4161 2 MuaSauRiengAnhThu NCali

      Theo các tài liệu, cây sầu riêng có tên khoa học là Durio Zibethinus, hay Durio Capparis thuộc họ thảo mộc Malvacées hay Bombacacerae, cùng họ với cây gòn – gạo, cây bông vải. Bổ tách trái sầu riêng ra, bên trong có nhiều múi như trái gòn, trái bông vải. Một số nguồn tài liệu còn cho rằng, cây sầu riêng nguyên thủy mọc ở rừng Malaysia, người ở đây gọi là cây Djoerian. Người Tàu sang Malaysia buôn bán, họ mang hạt về trồng tại Ấn Ðộ, Thái Lan, Campuchia. Ðến khi người Pháp chiếm Nam Kỳ, có một số nhà truyền giáo Gia Tô theo vô xứ Lái Thiêu, và những nhà truyền giáo này đã mang nhiều giống cây trái lạ từ các xứ khác vào đây, trong đó có cây sầu riêng.

4161 3 MuaSauRiengAnhThu

      Đó là những tài liệu ghi chép về cây sầu riêng, nhưng trong tâm hồn những người Việt yêu sầu riêng đã về những miệt vườn sai trái, hình ảnh sầu riêng là những cây khá cao lớn, có cây còn cao hơn 20m. Lá hình bầu hơi dài, hoa mọc ở nhánh, trái to, vỏ có gai rất nhọn. Trái cho nhiều múi, mỗi múi có từ 1 đến 5 hột như hột mít. Một lớp cơm sầu riêng bao bọc bên ngoài hạt sầu, vàng ươm, thơm ngọt. Mỗi đêm trăng nằm ngủ, nghe tiếng “bịch” sau vườn là sáng mai thế nào lũ trẻ cũng nghĩ ra bao nhiêu món ngon: ăn tươi, làm bánh, nướng gà… Với những đứa con miền Tây, mỗi mùa hoa sầu riêng nở với thứ mùi thơm đặc trưng là những ký ức không thể nào quên về một thời gian khó, về sự chắt chiu cần mẫn của những người thân.

4161 4 MuaSauRiengAnhThu

      Cây sầu riêng trổ bông ba đợt trong một năm. Mùa sầu riêng hoa trổ bông, nở rộ ban đêm nên sáng ra cánh hoa và nhị hoa rụng trắng khắp vườn. Thế nên, cứ sáng sáng vườn cây sầu riêng lại nhuộm một màu trắng tuyệt đẹp, thơm mùi hoa sầu riêng. Má tôi và chị gái lại nhanh tay gom từng rá nhị hoa sầu riêng. Thế rồi, trưa đó, gia đình chúng tôi là có món hoa sầu riêng xào cực ngon và bùi. So sánh với giá xào thì món này hơn vài bậc về độ thơm ngon. Cũng có lúc hoa sầu riêng nở lại mang đến cho chúng tôi nhiều cảm xúc lẫn lộn khi trúng mùa gió nghịch. Khi đó, cả nhà không ai bảo ai, không thể ngủ được khi lo cho những cánh hoa mỏng manh bị rụng và cây bị gãy nhánh, thu nhập của gia đình đôi khi lại phụ thuộc vào rất nhiều bởi một cơn bão.

4161 5 MuaSauRiengAnhThu

      Trồng sầu riêng khổ lắm bởi nó là cả một nghệ thuật đòi hỏi nhiều kỹ thuật, kỹ năng và cả tình yêu đối với loại cây này. Sầu riêng là loại cây rất khó tự thụ phấn do hoa sầu riêng là hoa lưỡng tính nhưng thời gian tung phấn và nhận phấn không cùng một lúc, nếu trong vườn chỉ trồng một cây hoặc một ít cây mà không trổ hoa cùng đợt thì tỷ lệ đậu trái cũng kém. Tía chúng tôi thường trồng một giống sầu riêng nhưng nhiều cây hoặc trồng vài giống sầu riêng theo một tỷ lệ nhất định xen lẫn nhau trong vườn để sự thụ phấn chéo xảy ra giúp cây đậu trái nhiều hơn, trái lớn hơn và năng suất cũng cao hơn.

4161 6 MuaSauRiengAThu

      Giờ đây khoa học hiện đại hơn, nhưng trong ký ức của những đứa con vườn sầu riêng không gì vui hơn bằng việc hằng đêm cả nhà lại kéo nhau đi thụ phấn cho cây. Theo lý giải của tía tôi là việc làm này để tăng tỉ lệ đậu trái và bằng kinh nghiệm của mình, ông cũng có thể phán đoán thời điểm nào là thụ phấn phù hợp mà không cần các thiết bị hiện đại.   Sau này, khi nghiên cứu các tài liệu, hóa ra sầu riêng có hạt phấn kết thành khối và dính, do đó không thể tung phấn nhờ gió. Vì vậy một số loài côn trùng hoặc dơi cũng có thể hữu ích cho việc truyền phấn ở sầu riêng để tăng đậu trái. Một số người trồng đã giúp cây thụ phấn thêm bằng tay khi lấy hoa từ buổi chiều, thu nhị của cây cần lấy hạt phấn cho vào lọ, ủ cho đến lúc nhị tung phấn. Vậy nên, khi mỗi đợt hoa ra, canh thời điểm, khoảng 21-22h đêm, chúng tôi lại lọ mọ chong đèn ra vườn và sử dụng cọ mịn quét vào bao phấn để hạt phấn bám vào cọ và dùng cọ này quét lên núm nhụy của cây cần thụ phấn bổ sung. Cũng chính vì vậy, tỉ lệ đậu trái tốt hơn, tạo được trái sầu riêng đầy đặn, không bị lép do thụ phấn không hoàn toàn và còn định được vị trí muốn để trái trên cây.

4161 7 MuaSauRiengAThu

       Tỉa hoa cũng là một công đoạn cần khá nhiều kinh nghiệm. Sau khi cây ra hoa, cần tỉa bớt hoa, chỉ giữ lại từng khóm hoa xa nhau để tập trung dinh dưỡng cho số hoa còn lại phát triển khỏe, đậu trái tốt và bảo đảm trái không va chạm nhau gây khó khăn trong chăm sóc. Sau khi đậu trái, tùy thuộc vào giống, độ lớn của tán và sức khỏe của cây mà tiến hành tỉa bớt trái. Đối với cây có đường kính tán từ 7-8m, mạnh khoẻ cũng chỉ giữ lại 70-100 trái/cây.
       Mới đầu tháng 8, lũ đã về sớm hơn cùng kỳ các năm trước. Tại các huyện đầu nguồn của 2 tỉnh An Giang, Đồng Tháp, con nước “son” đang ào ạt tràn đồng. Tía má tôi lại đợi qua mùa nghịch thì sẽ bắt đầu sử dụng các biện pháp để kích thích sầu riêng ra hoa. Vậy là lại một mùa hoa sẽ đi qua.

Anh Thư
Ảnh: Truy Mệnh
Nguồn : Internet - NCali ST

Comments  

#1 Nhớ Mùa Hoa Sầu Riêng...quan nguyen 2021-07-28 04:13
Mảnh ký ức về Sầu riêng.
Nhà tôi ở ven Sông Tiền, thuộc Cái Bè (TG). Khoảng 1946-47, Mẹ tôi đính hôn cho anh Tư tôi. Cảnh nhà sa sút, giặc lại nổi lên, làm sao sắm nổi phẩm vật Tây, Tàu. Hình như chỉ mấy mâm "đồ" toàn là trái cây "miệt vườn". Trong số trái cây đó, tôi nhớ chắc chắn có mấy trái sầu riêng. Mấy thứ khác quên hết, chỉ nhớ riêng thứ nầy vì nó đặc biệt so với thời bấy giờ. Không biết, nên cất kỹ trong tủ kiếng.
Tới chừng lấy ra, mèn ơi, phải bịn mũi, nín thở mới lấy được!
Ai đời, cưới hỏi mà đi sầu riêng! Hèn chi sau đám cưới đôi tân hôn chỉ chung sống có mấy tháng!
Bài viết công phu! Người Sưu tầm cũng công phu. Xin chân thành cảm ơn tất cả./.
Quote

Add comment

Security code
Refresh

Tìm bài theo vần ABC